In de overlijdensschadeberekening wordt er eerst gekeken naar de economische eenheid (gezin) die er in de situatie zonder overlijden was. Uit welke personen bestaan deze, welke inkomens genoot deze eenheid et cetera.
Na het overlijden is er sprake van een ‘besparing’ door het wegvallen van een volwassene. Naar deze ‘besparing’ is onderzoek gedaan door het NIBUD en de vrijval is gevat in een percentage van het netto gezinsinkomen; dit is het zgn. WNU-percentage.
Rekenformule
Om een jaarschade te berekenen dienen de volgende stappen doorlopen te worden:
- Bepaling behoefte: het netto gezinsinkomen zonder overlijden wordt verminderd met het WNU-percentage; dit percentage afhankelijk van de hoogte van het netto gezinsinkomen zonder overlijden, het aantal gezinsleden en de leeftijd van de kinderen.
- Bepaal het netto gezinsinkomen dat er na overlijden ontvangen wordt.
- Bepaal WU en BU: na het overlijden kan het zijn dat de hypotheek (gedeeltelijk) is afgelost door een tot uitkering gekomen verzekering. Hier zijn de hypotheeklasten verlaagd; dit noemen we weggevallen uitgaven (WU). Als deze lasten niet meer gedaan hoeven te worden, dan kan dit geld gebruikt worden om in de behoefte te voorzien. Zodoende verlaagt de WU de behoeftigheid. Het is ook mogelijk dat er na het overlijden juist kosten bijkomen voor bijvoorbeeld opvang van de kinderen, zelfwerkzaamheid of huishoudelijke hulp. Deze bijgekomen uitgaven (BU) verhogen de behoeftigheid.
- De jaarschade (behoeftigheid) wordt berekend de behoefte (uit stap 1) te verlagen door het inkomen na overlijden (stap 2), te verlagen met de WU en de verhogen met de BU (uit stap 3).
Weggevallen Normatieve Uitgaven (WNU)
Het NIBUD heeft onderzoek verricht naar het verbruik van een volwassene binnen het gezin. Op basis van dat onderzoek berekend welke uitgaven in het gezin wegvallen als een volwassene overlijdt. Het NIBUD heeft hiermee een tabel opgesteld om deze Weggevallen Normatieve Uitgaven vast te stellen. Dit onderzoek wordt periodiek herhaald en geactualiseerd. De WNU is in elke casus van toepassing en is een limitatieve lijst met uitgaven.
Weggevallen Uitgaven (WU)
De WU is bedoeld voor uitgaven die naast de WNU lager zijn geworden en dus gezinsbudget na overlijden verhogen. Hierbij kan onder meer worden gedacht aan het afnemen van de hypotheekrente als gevolg van gehele of gedeeltelijke aflossing van een hypothecaire lening of een speciale (dure) hobby van de overledene. De WU is casusspecifiek en is dus niet altijd van toepassing.
Bijgekomen Uitgaven (BU)
De BU is bedoeld voor uitgaven die na het overlijden erbij zijn gekomen en dus het gezinsbudget na overlijden verlagen. Hierbij kan onder meer worden gedacht aan (extra) kosten van kinderopvang (zoals BSO), huishoudelijke hulp of zelfwerkzaamheid. Ook de BU is casusspecifiek en niet altijd van toepassing.